εγγραφείτε: Άρθρα
εύρεση
Ρόλος και Επιπτώσεις των Προβιοτικών στη Διατροφή των Ζώων
Σύμφωνα με έρευνα του FAO, ο ρόλος και οι επιπτώσεις των προβιοτικών στη διατροφή των παραγωγικών ζώων ποικίλλει, ενώ μπορεί να χαρακτηριστεί ως ευμετάβλητη διαδικασία.
Ο Οργανισμός για τα Τρόφιμα και τη Γεωργία (The Food and Agricultural Organisation – FAO) δημοσίευσε μια εκτενή αναφορά για την παραγωγή και τις επιπτώσεις των προβιοτικών στη διατροφή των ζώων. Ως συμπέρασμα προκύπτει, ότι σίγουρα τα προβιοτικά λειτουργούν, αλλά η δραστικότητά τους παρουσιάζει υψηλή ευμεταβλητότητα.
Σύμφωνα με τον FAO, ο λόγος που δημοσίευσε αυτή την έρευνα είναι η έλλειψη μιας περιεκτικής, βασισμένης σε επιστημονικά στοιχεία πληροφόρησης για τις επιπτώσεις των προβιοτικών στα ζώα, είτε στα μονογαστρικά, είτε στα μηρυκαστικά. Στην έρευνα-αναφορά αναφέρονται πάνω από 250 δημοσιεύσεις πάνω σ’ ένα μεγάλο αριθμό αξιολογήσεων προβιοτικών και κυρίως αυτών που υπόσχονταν ότι θα δοθεί αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα.
Τα προβιοτικά έγιναν δημοφιλή ως εναλλακτική πρόταση έναντι των αντιβιοτικών που χρησιμοποιούνταν ως προωθητές ανάπτυξης (Antibiotic Growth Promoters – AGP). Υπάρχουν διάφοροι τρόποι δράσης των προβιοτικών. Κάποιοι από τους μηχανισμούς δράσης έχουν σχέση με την αναστολή των παθογόνων μικροοργανισμών που υπάρχουν στο έντερο, ενώ άλλοι είναι υπεύθυνοι για τη βελτίωση της λειτουργίας και της απόδοσης του οργανισμού των ζώων.
Διαφορετικά προβιοτικά μπορούν να έχουν παρόμοιο τρόπο δράσης, ενώ ένα προβιοτικό μπορεί να δράσει μέσω πολλαπλών μηχανισμών. Για παράδειγμα, διάφορα προβιοτικά έχουν παρόμοια δράση στον πληθυσμό των μικροοργανισμών του γαστρεντερικού σωλήνα.
Βέβαια, στις περισσότερες μελέτες τις σχετικές με τα αποτελέσματα των προβιοτικών, ειδικά στη δράση τους για τη βελτίωση της λειτουργίας και της απόδοσης του οργανισμού των ζώων, δεν είναι σαφής ο τρόπος δράσης τους.
Ακριβώς επειδή φαίνεται ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι δράσης, οι μηχανισμοί δράσης χρειάζεται να μελετηθούν στη βάση κάθε περίπτωσης χωριστά.
Προβιοτικά προϊόντα σε εμπορική μορφή
Η παραγωγή αρχίζει με την επιλογή του μικροβιακού στελέχους και ακολουθείται από τη ζύμωση και την ξήρανση. Πολλά εμπορικά προϊόντα χρησιμοποιούν πολύ-στελεχιακά προβιοτικά, αν και αυτό τα καθιστά λιγότερο αποτελεσματικά. Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν 57 προϊόντα στην αγορά, εκ των οποίων τα 17 ανήκουν στην κατηγορία του Λακτοβάκιλλου.
Ζωοτεχνικά αποτελέσματα ανά είδος ζώου
Αν και τα προβιοτικά δημιουργήθηκαν για να αντικαταστήσουν τα αντιβιοτικά – προωθητές ανάπτυξης, ο μηχανισμός δράσης αυτών των προσθετικών στη διατροφή των ζώων φαίνεται ότι είναι διαφορετικός.
Πουλερικά
Στα πουλερικά, τα προβιοτικά μπορούν να βελτιώσουν τους ρυθμούς ανάπτυξης στα κοτόπουλα πάχυνσης, ή να δράσουν προληπτικά σε εντερικές παθήσεις, όπως η σαλμονέλλωση, η νεκρωτική εντερίτιδα και η κοκκιδίωση. Επίσης στον τομέα της αυγοπαραγωγής, τα προβιοτικά υπόσχονται καλύτερη ποιότητα των αυγών και μείωση της χοληστερόλης του κρόκου των αυγών. Δεν έχει αποδειχθεί ακόμη η αποτελεσματικότητά τους στην ποιότητα των σφαγίων των κοτόπουλων, ούτε και κάποια αποτελέσματα στα γαλόπουλα.
Χοίροι
Στα μονογαστρικά, η υποκατάσταση των αντιβιοτικών – προωθητών ανάπτυξης από τα προβιοτικά δεν έχει μελετηθεί όσο στα πουλερικά. Έχει αποδειχθεί η επίδρασή τους στη διάρροια των απογαλακτισμένων χοιριδίων και χωρίς αύξηση στο κόστος παραγωγής. Δεν έχει αποδειχθεί η επίδραση στις αποδόσεις των χοίρων. Αυτό που έχει σημασία, όμως, είναι ότι τα προβιοτικά μπορούν να βελτιώσουν την πεπτικότητα της τροφής των χοίρων.
Μηρυκαστικά
Στα μηρυκαστικά, τα προβιοτικά χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση της συμπεριφοράς του μικροβιακού πληθυσμού στα στομάχια και για την καλύτερη πρόσληψη της τροφής. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι τα προβιοτικά βελτιώνουν την απόδοση σε γάλα στα γαλακτοπαραγωγικά μηρυκαστικά. Σε κάποιες περιπτώσεις η παραγωγή γάλακτος αυξήθηκε κατά 2,3 λίτρα γάλα ανά αγελάδα την ημέρα. Επίσης σημαντική είναι η συνεισφορά των προβιοτικών στη βελτίωση της υγείας των μηρυκαστικών. Πό τις εξετάσεις κοπράνων των ζώων φαίνεται ότι η προσθήκη προβιοτικών στις ζωοτροφές μειώνει την παρουσία τοξινών της E. coli O157:H57, ενός στελέχους που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα υγείας στον άνθρωπο.
Συμπέρασμα
Πολλά είναι τα ζητήματα που πρέπει να ερυνηθούν περισσότερο σχετικά με τη δράση των προβιοτικών. Αν και γενικά θεωρούνται ασφαλή – ανεξάρτητα από την όποια ευεργετική τους δράση – πάντα υπάρχει το ερώτημα της απόλυτης ασφάλειας, με την έννοια ότι μηδενικός κίνδυνος δεν υπάρχει.
Ο FAO θεωρεί, ότι όσο προχωρά η παγκοσμιοποίηση, τόσο περισσότερο θα γίνεται απαραίτητη η συνέχιση της έρευνας σχετικά με ζητήματα που έχουν σχέση με την ποιότητα και την υγιεινή της διατροφής.
Πηγή: FAO